O co chodzi z tym CE ?

Znak CE pojawia się na wielu produktach i właściwie to stał się dla nas czymś powszednim i oczywistym. Kojarzy nam się najczęściej z wymaganiami stawianymi produktom przez Unię Europejską. Ale co konkretnie oznacza ten znak umieszczony na produkcie? Czy klocki albo pluszowy miś ze znakiem CE są lepszej jakości od tych bez oznaczenia CE? A może wszystkie produkty sprzedawane na terenie Unii Europejskiej powinny mieć znak CE? Tylko czy ktoś widział widelec, masło albo bluzę ze znakiem CE? O co w tym wszystkim chodzi?

Postaram się tym pierwszym wpisem dotyczącym znakowania i bezpieczeństwa produktów dla dzieci (i nie tylko) przybliżyć Wam ideę i znaczenie znaku CE oraz wyjaśnić dlaczego na jednych produktach znak CE jest, a na innych go nie spotkamy.

Swobodny przepływ towarów w UE

Jesteśmy państwem członkowskim Unii Europejskiej. Jednym z jej podstawowych założeń i osiągnięć jest jednolity rynek, którego celem jest zapewnienie tzw. czterech swobód, czyli możliwość swobodnego przepływu towarów, usług, ludzi i kapitału na całym terytorium UE. Aby udało się osiągnąć swobodny przepływ towarów na tak dużym rynku, składającym się z wielu państw członkowskich należało wyeliminować istniejące bariery takie jak cła, limity ilościowe sprzedawanych bądź kupowanych towarów oraz wymagania stawiane określonym produktom.

Wyobraźmy sobie, że chcemy na jednolitym rynku europejskim sprzedawać zabawki. Jednak każde państwo członkowskie ma swoje indywidualne wymagania dotyczące bezpieczeństwa zabawek oraz ich jakości i wpływu na środowisko. I tak chcąc sprzedawać zabawki na 27 różnych rynkach, bo tyle obecnie mamy Państw członkowskich, musimy sprawdzić przepisy dotyczące zabawek w każdym z nich. Być może w związku z tymi przepisami musimy zrobić 27 różnych badań i testów w laboratoriach, nie mówiąc już o potrzebnej dokumentacji, dostosowaniu instrukcji obsługi, ostrzeżeń znajdujących się na zabawkach itd. Wspólny rynek i swobodny przepływ towarów stałyby się wtedy fikcją. Aby zatem mógł istnieć jednolity rynek przepływu towarów należało ujednolicić wymagania stawiane sprzedawanym towarom.

Znak CE: Bezpieczeństwo i standardy dla szczególnych grup produktów

Towar jest pojęciem bardzo pojemnym, od produktów spożywczych, przez higieniczne, odzież, zabawki, produkty elektryczne, narzędzia, materiały budowlane, części i akcesoria samochodowe, pojazdy. Właściwie nie sposób wymienić ogromu produktów, które możemy sprzedawać. Aby wprowadzić wspólne, jednolite wymagania należało zatem zacząć od pewnej klasyfikacji towarów. Podzielono je na kilka grup.

Pierwszy podział to rozróżnienie pomiędzy produktami żywnościowymi i nieżywnościowymi. Produkty nieżywnościowe z kolei możemy podzielić na dwie grupy, jedną nazwijmy grupą produktów ogólnych (zwykłych), a drugą grupą produktów szczególnych (o specjalnych wymaganiach). Wśród produktów szczególnych znajdziemy wszystkie te, które znakujemy znakiem CE.  

Czym są te szczególne produkty? Są to towary które mogą być niebezpieczne, mogą stwarzać zagrożenie dla środowiska, chronią nasze zdrowie lub życie albo przeznaczone są dla szczególnych grup konsumentów. Ponieważ produkty tego typu powinny spełniać jak najwyższe standardy i nie można pozostawić ich bez nadzoru to właśnie do tych produktów stworzono specjalne wymagania, które muszą spełniać bez względu na to skąd pochodzą. Ważne jest to, że sprzedawane są na jednolitym rynku Unii Europejskiej i są oferowane konsumentom europejskim zatem mają spełniać najwyższe standardy bezpieczeństwa.

Potwierdzeniem spełniania takich wymagań jest znak CE znajdujący się na takich produktach.

Jedną z kategorii towarów, które muszą je spełniać, są zabawki takie jak: maskotki, masy plastyczne, lalki, klocki, samochodziki, zestawy kreatywne, ale też np. trampoliny.  

Na jakich jeszcze produktach znajdziemy znak CE? Poniżej wymieniłam kilka przykładowych grup takich produktów, z którymi spotykamy się codziennie:

• Maszyny np. wiertarki, wkrętarki, kosiarki, szlifierki.
• Urządzenia elektryczne niskonapięciowe np. telewizory, komputery, czajniki elektryczne, tostery, pralki.
• Materiały wybuchowe do użytku cywilnego np. fajerwerki, z których chętnie korzystamy przy okazji świętowania Sylwestra.
• Sprzęt ochrony indywidualnej np. kapoki, kaski zarówno ochronne stosowane chociażby na budowach czy magazynach wysokiego składowania jak i kaski narciarskie czy rowerowe, sprzęt alpinistyczny, nauszniki chroniące przed hałasem, rękawice bramkarskie, okularki pływackie.

Co oznacza znak CE?

Gdzie znajdują się takie wymagania? Wymagania dla poszczególnych grup produktów, które znakujemy znakiem CE określane są na szczeblu europejskim i zawarte są w dyrektywach. W przypadku zabawek takie wymagania zostały określone w dyrektywie "zabawkowej" (TOYS) 2009/48/WE. A sam znak CE jest skrótem od francuskiego „Conformité Européenne” (zgodność europejska) i oznacza zgodność produktu oznaczonego tym znakiem z wymaganiami określonymi w dyrektywie.

Widząc na zabawkach w sklepie lub w domu znak CE pamiętajcie, że został on tam umieszczony z troski o szczególnych konsumentów, jakimi są dzieci. Produkty dla dzieci powinny spełniać wyższe standardy bezpieczeństwa i jakości, tak aby nasze pociechy  korzystając z nich mogły czuć się bezpiecznie. Co jednak ważne, powinny znajdować się na niemal każdej zabawce przeznaczonej dla dzieci. Zatem przykładowo każde klocki dla dzieci powinny być znakowane znakiem CE i sam znak CE nie jest żadnym wyróżnikiem wyższej jakości. Wszystkie klocki sprzedawane na terenie Unii Europejskiej muszą być tym znakiem oznakowane. Jeżeli nie spełniają wymagań określonych w dyrektywie zabawkowej nie mogą być oferowane dzieciom na rynku europejskim.

Pisałam wcześniej, że znak CE powinien znajdować się „niemal na każdej” zabawce, ponieważ jak w przypadku większości przepisów, i tutaj znajdą się wyjątki, które są ściśle określone  przepisami – ale o tym opowiem wam następnym razem.